عقل و آزادی و مسئولیت
عقل و آزادی و مسئولیت
«همراه تسویه و ترکیب کامل، انسان به دو خصلت وجدان و آزادى مىرسد
و عامل این هر دو، شکل گرفتن عنصر تعقل آدمى است که انسان بر دو مسأله با عقل نظارت دارد:
بر اهداف
و بر راههاى ارائه شده از
محیط و تربیت و فکر و غرایز.
و همین وجدان و درکِ انسان، به آزادىِ انسان تفسیر مىشود
و این آزادى، مبناى تکلیف و مسئولیت است نه آگاهى، که از انسان مىپرسند:
«هَلَّا تَعَلَّمْتَ»؛
چرا آگاه نشدهاى و چرا حرکت نکردهاى؟
و این همان نکته دقیقى است که در این جمله آمده:
“مبناى مسئولیت آگاهى نیست، توانایى انسان است.”
از تو نمىپرسند چرا توانا نیستى؛ ولى مىپرسند که چرا آگاه نشدهاى.»
انسان در دو فصل، صفحه ۴۸
استاد علی صفایی حائری
